Vici.org

Les environs:

Model Zwammerdam 4Archeologische vondst in Zwammerdam (1972) / Punt Nationaal archiefReconstructie schip ZwammerdamZwammerdam 3Zwammerdam 2 houtrestenBadhuis gezien vanuit fort.RuiterhelmEncryptieEncryptieBeeldenClaudius AsClaudius As reverseCaligula AsCaligula As reverseCaligula dupondiusCaligula dupondiusDeel van de poort van castellum AlbanianaDe Leeuw en de tijgerDetail Romeinse helmDetail Romeinse ruiterhelmVenster op de Romeinse LimesInformatiebord Koudekerk

Localisation:

  • Pays-Bas, Zwammerdam
  • geo:52.105114,4.715951
  • Précision ± 25-100 m.

Period or year:

  • 50 / 270

Classification:

  • Camp fortifié
  • Invisible

Annotations

Il n'y a pas une annotation en français. Présenté est une annotation en Néerlandais.

Op de locatie waar de Meije uitmondt in de Oude Rijn is waarschijnlijk rond 47 na Chr. een castellum gebouwd, dat algemeen wordt geïdentificeerd als het fort Nigrum Pullum dat afgebeeld staat op de Tabula Peutingeriana. Het castellum is tussen 1968 en 1974 grotendeels opgegraven door de Universiteit van Amsterdam vanwege bouwwerkzaamheden ten behoeve van de zorginstelling De Hooge Burch. Het totale oppervlak van het castellum is circa 1,2 ha,waarmee Nigrum Pullum het kleinste bekende castellum langs de Nedergermaanse Limes is; het zal amper plaats hebben kunnen bieden aan 1 cohors.

Na de verwoesting als gevolg van de Batavenopstand in 69/70 na Chr. werd rond 80 opnieuw een klein castellum gebouwd -of hersteld- met een hout/aarden wal, dubbele omgrachting en 3 poortgebouwen. Binnen de wal zijn sporen van houten gebouwen (mogelijk barakken) teruggevonden. Rond 175 na Chr. werden de buitenmuren en vier poortgebouwen in steen herbouwd. Kort hierna werd de eveneens in steen uitgevoerde principia gebouwd, die een groot deel van het binnenterrein in beslag nam. Rond 260 na Chr. werd het kleine castellum verlaten. Sporen van latere bewoning zijn niet aangetroffen.

Ten westen van het castellum lag de burgelijke nederzetting (vicus). Ten oosten van het castellumterrein is een groot fundament aangetroffen, mogelijk betreft het een badgebouw (thermae). Bij het castellum lag een haven die toegang gaf tot de Rijn. Tijdens archeologisch onderzoek zijn hier 7 schepen teruggevonden, waaronder platbodems en een boomstamkano.

De naam van de in Zwammerdam gelegerde eenheid is onbekend, maar men mag aannemen dat hier een combinatie van infanteristen en ruiters gestationeerd is geweest. Er is een dakpanstempel bekend van de Cohors XV Voluntariorum, de 15e afd. Vrijwillige Infanterie, die o.a. in Woerden en Leiden-Roomburg gestationeerd moet zijn geweest. De op aardewerk ingekraste namen van soldaten wijzen op de aanwezigheid van Keltische en Germaanse elementen in periode II en Thracische in periode III. 12 34

Vondsten

Op het terrein van het castellum werd onder ander een vergulde zilveren schijffibula gevonden, nu onderdeel van de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden, Leiden5.  Zie ook andere objecten uit Zwammerdam in de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden.

Références

  1. Haalebos, J.K. 1969. Opgravingen bij Zwammerdam. Jaarboekje voor geschiedenis en oudheidkunde van Leiden en omstreken 61, blz. 175-179.
  2. Haalebos, J.K. 1977. Zwammerdam - Nigrum Pullum: Ein Auxiliarkastell am Niedergermanischen Limes (Cingula III). Amsterdam, Universiteit van Amsterdam.
  3. Franzen, P.J.F., J.K. Haalebos & E. van der Linden 2001. Aanvullend Archeologisch Onderzoek op het terrein van de Hooge Burch te Zwammerdam (ADC-rapport 68). Bunschoten, ADC.
  4. Dijk, K.M. van 2014. Terreinencatalogus voor de werelderfgoednominatie Romeinse Limes. Amersfoort, Buro de Brug, catalogusnummer 4.1.8
  5. Schijffibula

Remains of the fort at Zwammerdam. See http://www.livius.org/place/nigrum-pullum-zwammerdam/

https://izi.travel/it/1bf4-castellum-nigrum-pullum/nl

Op de locatie waar de Meije uitmondt in de Oude Rijn is waarschijnlijk rond 47 na Chr. een castellum gebouwd, dat algemeen wordt geïdentificeerd als het fort Nigrum Pullum dat afgebeeld staat op de Tabula Peutingeriana. Het castellum is tussen 1968 en 1974 grotendeels opgegraven door de Universiteit van Amsterdam vanwege bouwwerkzaamheden ten behoeve van de zorginstelling De Hooge Burch. Het totale oppervlak van het castellum is circa 1,2 ha,waarmee Nigrum Pullum het kleinste bekende castellum langs de Nedergermaanse Limes is; het zal amper plaats hebben kunnen bieden aan 1 cohors.

Na de verwoesting als gevolg van de Batavenopstand in 69/70 na Chr. werd rond 80 opnieuw een klein castellum gebouwd -of hersteld- met een hout/aarden wal, dubbele omgrachting en 3 poortgebouwen. Binnen de wal zijn sporen van houten gebouwen (mogelijk barakken) teruggevonden. Rond 175 na Chr. werden de buitenmuren en vier poortgebouwen in steen herbouwd. Kort hierna werd de eveneens in steen uitgevoerde principia gebouwd, die een groot deel van het binnenterrein in beslag nam. Rond 260 na Chr. werd het kleine castellum verlaten. Sporen van latere bewoning zijn niet aangetroffen.

Ten westen van het castellum lag de burgelijke nederzetting (vicus). Ten oosten van het castellumterrein is een groot fundament aangetroffen, mogelijk betreft het een badgebouw (thermae). Bij het castellum lag een haven die toegang gaf tot de Rijn. Tijdens archeologisch onderzoek zijn hier 7 schepen teruggevonden, waaronder platbodems en een boomstamkano.

De naam van de in Zwammerdam gelegerde eenheid is onbekend, maar men mag aannemen dat hier een combinatie van infanteristen en ruiters gestationeerd is geweest. Er is een dakpanstempel bekend van de Cohors XV Voluntariorum, de 15e afd. Vrijwillige Infanterie, die o.a. in Woerden en Leiden-Roomburg gestationeerd moet zijn geweest. De op aardewerk ingekraste namen van soldaten wijzen op de aanwezigheid van Keltische en Germaanse elementen in periode II en Thracische in periode III. 12 34

Vondsten

Op het terrein van het castellum werd onder ander een vergulde zilveren schijffibula gevonden, nu onderdeel van de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden, Leiden5.  Zie ook andere objecten uit Zwammerdam in de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden.

Références

  1. Haalebos, J.K. 1969. Opgravingen bij Zwammerdam. Jaarboekje voor geschiedenis en oudheidkunde van Leiden en omstreken 61, blz. 175-179.
  2. Haalebos, J.K. 1977. Zwammerdam - Nigrum Pullum: Ein Auxiliarkastell am Niedergermanischen Limes (Cingula III). Amsterdam, Universiteit van Amsterdam.
  3. Franzen, P.J.F., J.K. Haalebos & E. van der Linden 2001. Aanvullend Archeologisch Onderzoek op het terrein van de Hooge Burch te Zwammerdam (ADC-rapport 68). Bunschoten, ADC.
  4. Dijk, K.M. van 2014. Terreinencatalogus voor de werelderfgoednominatie Romeinse Limes. Amersfoort, Buro de Brug, catalogusnummer 4.1.8
  5. Schijffibula


Musées associés

Rijksmuseum van Oudheden

Zeer uitgebreide collectie met Romeinse voorwerpen.


À proximité

zintuigenpark Nigrum Pullum

belevingspoort in park

contour principia

park Nigrum Pullum met contour principia

BrA40 [46b]

Observatie mogelijke limesweg volgens Basisrapportage Archeologie 40, De Limesweg in WestNederland