Locatie veldslag van troepen Caesar tegen de Usipeten en Tencteri in 55 vChr. Caesar beschrijft deze slag in zijn Commentaren op de Gallische Oorlog, boek 4, hoofdstukken 4-15. Deze Germaanse stammen waren de RIjn overgetrokken en vroegen Caesar om asiel maar hij liet ze vernietigen:
Met mijn leger (…) arriveerde ik al bij het vijandelijke kamp voordat de Germanen door konden hebben wat er gebeurde. Door dit alles raakten ze plotseling in paniek: wij waren snel ter plaatse, hun stamhoofden ontbraken, en zij kregen geen tijd om te overleggen en naar de wapens te grijpen. (…). En terwijl hun angst zich manifesteerde in hun geschreeuw en gedraaf, drongen onze soldaten (…) het kamp binnen. Daar boden de mannen die in allerijl de wapens hadden kunnen grijpen korte tijd weerstand, en vochten tussen de karren en bagagewagens. (…) Maar er was ook een grote groep vrouwen en kinderen en deze sloegen nu naar alle kanten op de vlucht. Ik stuurde de ruiterij achter hen aan. De Germanen hoorden gegil achter zich en toen zij zagen dat hun vrouwen en kinderen gedood werden, smeten zij hun wapens neer (…) en renden hals over kop weg uit het kamp. Toen zij bij het punt waren gekomen waar Maas en Rijn samenstromen, zagen zij geen heil meer in verder vluchten. Een groot aantal van hen werd gedood en de rest wierp zich in de rivier, waar zij omkwamen overweldigd door angst, vermoeidheid en de kracht van de stroom.1
Identificatie van de locatie volgens Nico Roymans2. De identificatie is gebaseerd op combinatie van een aantal gegevens. Caesar beschrijft dat de slag plaats vond bij de samenvloeing van RIjn en Maas. Deze locatie zou 80 mijl uit de kust liggen. De oude Rijn heet nu Waal, en bij Kessel en Lith komen de Waal en de Maas samen. Hemelsbreed is de afstand tot de kust 90 kilometer maar uitgaande van een weg langs de bochten van de rivier, past de afstand3.
Hier in de Lithse Ham zijn grote hoeveelheden menselijke resten en wapens gevonden die gedateerd kunnen worden op om en nabij 55 vChr. Zoals Caesar beschrijft zijn de menselijke resten van zowel mannen, vrouwen als ook van kinderen. De sporen laten zien dat ze deels door Romeins wapengeweld om het leven zijn gekomen4. Het lijkt erop dat na afloop van de slachtpartij de lichamen van de overledenen en het wapentuig zijn verzameld en gedeponeerd in een oude Maasbedding. Opmerkelijk is dat sommige zwaarden opzettelijk gevouwen of verbogen waren. Dit kan erop wijzen dat de deponering van de slagveldresten destijds met rituelen gepaard ging 5.