Vici.org

Les environs:

Fragment van een helmLegertegelMaalsteenKommetje van 'de Eerste'BootshaakVetlampBarnsteenBronzen Romeinse ruiter?helm.Fragment van een helmVondsten MaurikSatellietbeeld Romeinse Limes NederlandVersieringSatellietbeeld Romeinse Limes NederlandStempel EXGERINRomeinse helm uit RijkswijkRomeinse helm uit RijkswijkIngedrevelde namenResten dakpannenPhaleraMaiorianus muntGoudschat LiendenDakpan met stempel EXGERINRomeins zwaardFilbula

Localisation:

  • Pays-Bas, Leersum
  • geo:52.004745,5.440131
  • Précision ± 5-25 m.

Period or year:

  • 2xx / 3xx

Classification:

  • Objet
  • Invisible

Identificateurs:

  • vici:place=46992

Annotations

Il n'y a pas une annotation en français. Présenté est une annotation en Néerlandais.

In 2003 werden hier in een weiland langs de Achterweg in Leersum resten van een bronzen plaat gevonden. In de plaat staan letters gegrift, die samen een Latijnse tekst hebben gevormd. Bij deze plaat hebben andere fragmenten gehoord, die helaas verloren zijn gegaan. Slechts vijftien regels zijn bewaard gebleven.

Inscripties op brons waren voor de Romeinen zeer belangrijk. Bepaalde wetsbesluiten, toespraken van de keizer of beslissingen van de gouverneur werden in brons gegraveerd en geplaatst op een plek waar iedereen de tekst kon lezen. Een vorm van communicatie tussen overheid en burgers. De letters zijn een goed voorbeeld van de mooie "Capitalis", de hoofdletter, die de Romeinen voor hun officiële inscripties gebruikten.

De inscriptie uit Leersum is de weergave van een brief of toespraak, getuige het woordje DIXI(ik heb gezegd) in regel 12. Andere zinsdelen spreken mogelijk over een cohort en een turma (legeronderdelen), en over krijgstucht en legerkampen. Het gaat dus duidelijk over militaire zaken. Ook wordt het overlijden of terugtrekken van een zekere SEVERUSgenoemd. Het is verleidelijk hierbij te denken aan keizer Septimius Severus (193-211 na Chr.) of keizer Severus Alexander (222-235 na Chr). Maar de naam van keizers werd gewoonlijk op Romeinse inscripties vergezeld door hun uitgebreide titulatuur, en daarvan is op deze plaat geen aanwijzing gevonden. Severus was een gebruikelijk bijnaam dus waarschijnlijker is dat de tekst verhaalt over een militair met die naam.

De plaat lijkt te zijn verschroot, in kleine stukken gebroken met als mogelijk doel om te smelten. Brons was kostbaar en kon opnieuw gebruikt worden. Wellicht is de plaat bij de val van de Romeinse rijksgrens (eind 3e eeuw n.Chr.) door plunderende Germanen uit een legerkamp meegenomen.

De bronzen plaat is niet de enige vondst die is gedaan op de akker. Graafwerkzaamheden brachten verschillende aardewerken potten uit de periode tussen de vierde en de achtste eeuw aan het licht. Daarnaast zijn er kuilen en waterputten aangetroffen. Duidelijk is dat dit een woonplaats was in de laat-Romeinse tijd en de vroege middeleeuwen. Waarschijnlijk heeft hier een boerderij, en mogelijk zelfs meerdere boerderijen gestaan

De tekst:

IN [...]
CA [...]
COH [...]
TVR [...]
TANTAQVE COM [...]
SEVERVS EXCESSIT C [...]
TIA ATQVE PROVIDEN [...]
NA QVOQVE CASTROR [...]
BVS QVAE FVIT AD ID [...]
PLINA IAM INDE AD [...]
ET SINE QVA E RELI [...]
PRA DIXI PER [...]
PRAESENTIS E [...]
EIS QVOQVO MO [...]
VEL CL [...]

 

ofwel

IN [...] ??
CA [...] ??
coh(ort) ? ...
tur(ma) ? ...
en zoveel ...
Severus is overleden (of heeft verlaten) ...
.. en door (zijn?) vooruitziende blik ...
... ook ... van de legerkampen ( of legioensvesting) ...
... die is geweest tot ...
krijgstucht reeds sedert (?)
en zonder welke uit (de overige ?)
... ik (boven) heb gezegd ...
van (het) tegenwoordige ...
aan hen waarheen ook ...
of ...

Vergelijkbare inscripties zijn ook gevonden te Naaldwijk, waar een Romeinse vlootbasis vermoed wordt.

Zie ook

In 2003 werden hier in een weiland langs de Achterweg in Leersum resten van een bronzen plaat gevonden. In de plaat staan letters gegrift, die samen een Latijnse tekst hebben gevormd. Bij deze plaat hebben andere fragmenten gehoord, die helaas verloren zijn gegaan. Slechts vijftien regels zijn bewaard gebleven.

Inscripties op brons waren voor de Romeinen zeer belangrijk. Bepaalde wetsbesluiten, toespraken van de keizer of beslissingen van de gouverneur werden in brons gegraveerd en geplaatst op een plek waar iedereen de tekst kon lezen. Een vorm van communicatie tussen overheid en burgers. De letters zijn een goed voorbeeld van de mooie "Capitalis", de hoofdletter, die de Romeinen voor hun officiële inscripties gebruikten.

De inscriptie uit Leersum is de weergave van een brief of toespraak, getuige het woordje DIXI(ik heb gezegd) in regel 12. Andere zinsdelen spreken mogelijk over een cohort en een turma (legeronderdelen), en over krijgstucht en legerkampen. Het gaat dus duidelijk over militaire zaken. Ook wordt het overlijden of terugtrekken van een zekere SEVERUSgenoemd. Het is verleidelijk hierbij te denken aan keizer Septimius Severus (193-211 na Chr.) of keizer Severus Alexander (222-235 na Chr). Maar de naam van keizers werd gewoonlijk op Romeinse inscripties vergezeld door hun uitgebreide titulatuur, en daarvan is op deze plaat geen aanwijzing gevonden. Severus was een gebruikelijk bijnaam dus waarschijnlijker is dat de tekst verhaalt over een militair met die naam.

De plaat lijkt te zijn verschroot, in kleine stukken gebroken met als mogelijk doel om te smelten. Brons was kostbaar en kon opnieuw gebruikt worden. Wellicht is de plaat bij de val van de Romeinse rijksgrens (eind 3e eeuw n.Chr.) door plunderende Germanen uit een legerkamp meegenomen.

De bronzen plaat is niet de enige vondst die is gedaan op de akker. Graafwerkzaamheden brachten verschillende aardewerken potten uit de periode tussen de vierde en de achtste eeuw aan het licht. Daarnaast zijn er kuilen en waterputten aangetroffen. Duidelijk is dat dit een woonplaats was in de laat-Romeinse tijd en de vroege middeleeuwen. Waarschijnlijk heeft hier een boerderij, en mogelijk zelfs meerdere boerderijen gestaan

De tekst:

IN [...]
CA [...]
COH [...]
TVR [...]
TANTAQVE COM [...]
SEVERVS EXCESSIT C [...]
TIA ATQVE PROVIDEN [...]
NA QVOQVE CASTROR [...]
BVS QVAE FVIT AD ID [...]
PLINA IAM INDE AD [...]
ET SINE QVA E RELI [...]
PRA DIXI PER [...]
PRAESENTIS E [...]
EIS QVOQVO MO [...]
VEL CL [...]

 

ofwel

IN [...] ??
CA [...] ??
coh(ort) ? ...
tur(ma) ? ...
en zoveel ...
Severus is overleden (of heeft verlaten) ...
.. en door (zijn?) vooruitziende blik ...
... ook ... van de legerkampen ( of legioensvesting) ...
... die is geweest tot ...
krijgstucht reeds sedert (?)
en zonder welke uit (de overige ?)
... ik (boven) heb gezegd ...
van (het) tegenwoordige ...
aan hen waarheen ook ...
of ...

Vergelijkbare inscripties zijn ook gevonden te Naaldwijk, waar een Romeinse vlootbasis vermoed wordt.

Zie ook


Musées associés

Museum Dorestad

Over de geschiedenis van Wijk bij Duurstede, waaronder het Romeinse verleden.

Stadsmuseum Rhenen

Stadsmuseum Rhenen

Nijmegen, Museum het Valkhof

Nijmegen, Museum het Valkhof

Rijksmuseum van Oudheden

Zeer uitgebreide collectie met Romeinse voorwerpen.


À proximité

Beeldje Mercurius

Vindplaats beeldje van Mercurius en munten

Leersum - Rijksstraatweg II, crematiegraf

Losse begraving uit de Romeinse tijd

Leersum - Hervormde Kerk, nederzetting

Sporen van nederzetting uit de Romeinse tijd